top of page
Olga Wolska-Płonka

Wpływ obciążenia poznawczego w projektowaniu produktów



cognitive load


Czym jest obciążenie poznawcze(z ang. congnitive load)?


Jest to teoria odąca się do ilości wysiłku umysłowego wymaganego przez użytkownika do przetwarzania informacji i wykonywania zadań. W kontekście UX ważne jest, aby zminimalizować obciążenie poznawcze w celu stworzenia płynnego i przyjemnego doświadczenia. Jeśli użytkownicy mają do czynienia ze zbyt dużymi wymaganiami poznawczymi, mogą czuć się przytłoczeni i sfrustrowani, a nawet całkowicie zrezygnować z interakcji. Dlatego projektanci dążą do zmniejszenia obciążenia poznawczego, aby poprawić użyteczność i satysfakcję.


Oto kilka kluczowych koncepcji i strategii projektowania z uwzględnieniem obciążenia poznawczego:


Typy obciążenia poznawczego:



types of cognitive load
source: The Evolution of Cognitive Load Theory and the Measurement of Its Intrinsic, Extraneous and Germane Loads: A Review, Giuliano Orru & Luca Longo


  • Obciążenie wewnętrzne (Intrinsic Load): Nieodłączna trudność zadania. Projektanci powinni dążyć do zmniejszenia niepotrzebnej złożoności zadań.

  • Obciążenie niezbędne(Germane Load):  Obciążenie poznawcze niezbędne do sensownego uczenia się. Jest to obciążenie, którego projektanci chcą, aby użytkownicy doświadczyli w celu lepszego zrozumienia treści.

  • Obciążenie zewnętrzne (Extraneous Load): Niepotrzebne obciążenie poznawcze narzucone przez sposób prezentacji lub strukturę informacji. Projektanci powinni wyeliminować niepotrzebne elementy i rozpraszacze.

Uproszczanie elementów interfejsu


simplification

  • Przejrzysta nawigacja: Nawigacja powinna być prosta dzięki przejrzystym menu i przyciskom, które są łatwe do rozpoznania. Użytkownicy powinni być w stanie poruszać się po interfejsie intuicyjnie.

  • Spójny projekt: Zachowaj spójność w układzie, schematach kolorów i typografii, aby stworzyć spójne i przewidywalne doświadczenie użytkownika.

Priorytetyzacja informacji


prioritisation

  • Hierarchia: Ważne jest, aby stworzyć jasną hierarchię wizualną, która kieruje uwagą użytkowników, sprawiając, że krytyczne informacje są bardziej widoczne, a mniej ważne szczegóły mniej.

  • Progresywne ujawnianie: Wprowadzaj informacje stopniowo, zamiast przytłaczać użytkowników zbyt dużą ilością na raz. Jest to szczególnie przydatne w przypadku procesów wdrażania.

Minimalizacja przełączania kognitywnego


minimalisation

  • Ogranicz wybór: Unikaj przytłaczania użytkowników zbyt wieloma możliwościami wyboru. Uprość złożone zadania, dzieląc je na mniejsze kroki.

  • Pomoc kontekstowa: Zapewnij pomoc kontekstową lub podpowiedzi, aby pomóc użytkownikom bez zmuszania ich do opuszczania bieżącego kontekstu.

Korzystanie ze znanych modeli mentalnych:


familiarity

  • Wykorzystanie wzorców: Projektuj interfejsy w oparciu o znane wzorce i konwencje. Użytkownicy powinni być w stanie polegać na swojej dotychczasowej wiedzy o tym, jak działają podobne interfejsy.

  • Informacje zwrotne i możliwości: Oferuj jasne informacje zwrotne i możliwości, aby użytkownicy rozumieli wyniki swoich działań. Zmniejsza to niepewność i obciążenie poznawcze.

Optymalizacja czytelności i możliwości skanowania:


optimisation

  • Białe znaki: Efektywne wykorzystanie białych znaków w celu zmniejszenia wizualnego bałaganu i zwiększenia czytelności treści.

  • Dzielenie: Podziel treść na mniejsze, strawne fragmenty. Pomaga to w przetwarzaniu informacji i zapamiętywaniu.

Testy na użytkownikach

user testing

  • Projektowanie iteracyjne: Przeprowadź testy z użytkownikami, aby zidentyfikować obszary o wysokim obciążeniu poznawczym. Iteruj projekt w oparciu o opinie użytkowników, aby stale poprawiać wrażenia użytkownika.

7. Kwestie dostępności

accessibility

  • Projektowanie integracyjne: Upewnij się, że Twój projekt jest dostosowany do różnych odbiorców, biorąc pod uwagę takie czynniki, jak kontrast kolorów, rozmiar czcionki i opcje nawigacji.


Uwzględnienie pewnych strategii w projektowaniu interfejsu może prowadzić do bardziej przyjaznego dla użytkownika doświadczenia. Może to zmniejszyć ilość wysiłku poznawczego wymaganego od użytkowników i ostatecznie przyczynić się do pozytywnych doświadczeń. Ostatecznym celem jest stworzenie interakcji, które są intuicyjne, wydajne i przyjemne dla wszystkich użytkowników, niezależnie od ich poziomu wiedzy lub zdolności poznawczych.

Comments


bottom of page